|
been zet – en daarin doet denken aan de knappe bedrieglijkheid van Sarah Waters’ Vingervlug (2002) of De niet verhoorde gebeden van Jacob de Zoet (2010) van David Mitchell. Die stilistisch uitdagend is, met zinnen die over de bladzijden uitwaaieren, alsof Proust of Woolf of Louis Paul Boon de pen in handen had, zinnen die voortjakkeren en dan ineens openbloeien, maar ook steeds aards en onopgesmukt van inhoud zijn. Een roman die je over hoge pieken en door diepe dalen van gevoel sleurt, zonder geëxalteerd of ongeloofwaardig te worden. Die een vervlogen wereld oproept, maar vooral personages in al hun veelzijdigheid tot leven wekt. Die fundamentele vragen stelt en soapachtig spannend is. En die magistraal van omvang is – meer dan 500 bladzijden, zo dichtbedrukt dat het er ook twee keer zo veel hadden kunnen zijn, hier past minstens tweeënhalve Buwalda in – en toch, werkelijk, geen moment verveelt.
[...] Maar zijn herinneringen zijn niet ineens terug. |
|
|
Die moet zij invullen. Over dat hoogst intrigerende gegeven gaat de roman. Hoe kan de man die zich niets herinnert weer deel gaan nemen aan ‘zijn’ leven? Kan hij de draad oppakken – en zo ja, moet hij dan niet weten waar het beginnetje van die draad lag? De meeste zinnen in de roman beginnen met ‘En’, en allemaal staan ze in de tegenwoordige tijd, waarmee Daanje laat zien hoe het leven zich nu aan hem aandient: als een reeks gegevens. Of dat nou gebeurtenissen of gesprekken of gevoelens zijn, allemaal worden ze gelijkwaardig aaneengeregen tot een bewustzijn. Het hele leven moet hij opnieuw leren, van een lekkend dak repareren en havergort kopen tot het huwelijk, want hij durft Julienne niet te beroeren. Ze is een vreemde voor hem.
Die bevreemdende situatie levert mooie kleine waarnemingen op [...], maar ook grote gevoelens – die net zoveel gewicht krijgen, dankzij Daanjes gelijkschakelende zinnen. Het zijn gevoelens van voorzichtig geluk [...] en ook van twijfel. Als het ‘echtpaar’ na een maand het gesticht in Gent |
|
|
