|
| anders wonderlijks. Zij kan in een lopende, mededelende zin, zelfs dialogen verwerken. In eerste instantie lijkt dit onmogelijk, of in elk geval een behoorlijke aanslag op je gevoel voor zinsbegrenzing: ‘Ze botst tegen Lena op, wat doe je vraagt ze, waarom antwoord je niet, en Lena liegt dat ze in slaap was gevallen, voor het eerst van haar leven is ze niet eerlijk tegen Penny.’ Waarom kiest Daanje voor deze combinatie van directe en indirecte reden tussen twee mededelingen in? Het boek staat vol met dit soort constructies en waar je in De herinnerde soldaat door de stijl wordt meegezogen in een soort trance, waarbij de opeenvolgende zinnen volstrekt in de pas lopen met de opeenvolgende indrukken die bij Amand binnenkomen, zo word je in dit boek meegesleurd in een soort gedrevenheid, misschien zelfs bezetenheid die je voortstuwt tot het einde. Deze constructies zorgen namelijk voor een razende snelheid en slingeren je dwars door de eeuwen heen. Daanje laat je voelen hoe je zelfs in chaos toch letterlijk de zinnen kunt reconstrueren en hoe |
|
|
je daarmee tijd bespaart. Je zou anders zomaar kunnen vastlopen in zo’n dik boek en bijna tot stilstand komen. Zij zorgt er met haar stijl voor dat de beleving van tijd niet klopt met het grote aantal bladzijden dat je omslaat en omslaat. In een vloek en een zucht heb je het uit. Buiten adem. Dat wel. En met een enorm verlangen om weer terug te keren.
Deze ‘bezetenheid’ in stijl loopt helemaal synchroon met de negentiende-eeuwse stijl van de romantici met hun bijzondere aandacht voor de omgeving, de heide, de schemerachtige kamers, de kerkhoven, de donkere wolken. Als je een liefhebber van het werk van de Brontë-sisters bent, dan kun je je ook helemaal in dit werk verliezen. Het is meeslepend en absoluut ontroerend. Nog veel meer dan de Brontë-sisters weet Daanje tot de menselijke ziel door te dringen en je daarin een verbijsterende spiegel voor te houden. Dit doet ze echt op een heel eigen manier en niet als een eenvoudige ‘imitatio’ van de talentvolle zussen. Het |
|
|
